مدیریت شهری چیست ؟

 این مقاله بر اساس نظرات یک شهروند که در  قسمت نظرات در مقاله مدیریت شهری مدیریت شهرداری نگاشته شده بود  تهیه گردیده و با کسب اجازه از ایشان  ارائه می گردد و سعی شده در آن هیچ گونه دخل و تصرفی صورت نگیرد . درصورتی که در این مقاله از منابع دیگری  استفاده شده است از  ایشان تقاضا داریم منابع خود رامتعاقبا اعلام فرمایند .

مدیریت شهری  زیرشاخه ای از برنامه ریزی  شهری  است و 

مدیریت یعنی کار کردن با افراد و گروهها برای رسیدن به مقاصد سازمان. وظایف مدیریت عبارتند ازبرنامه‌ریزی، سازماندهی، نظارت و انگیزش.

 

تمامی این وظایف برای مدیریت شهری نیز متصور است.

 

مدیریت شهری باید برای شهر برنامه‌ریزی کند، فعالیتهای شهر را سازمان دهد، بر فعالیتهای انجام شده نظارت کند، حتی برای انجام بهینه امور، انگیزش لازم را در سازمان مدیریت شهری ؛ سایر نهادها ؛ بخش خصوصی و شهروندان ایجاد نماید.

 

رشته مدیریت شهری از دیدگاه سلسله مراتب رشته ای، زیر مجموعه ای از حوزه برنامه ریزی شهری است .

 

حوزه برنامه ریزی شش شاخه اصلی دارد که عبارتند از

•امنیت ملی

•توسعه اقتصادی

•اجتماعی

•محیط زیست

•شهری

•توسعه منطقه ای  

•  >>>  زیر شاخه پنجم یعنی برنامه ریزی شهری بر اساس سه اصل 1- ایجاد آسایش، 2-  امنیت،  3- رفاه       برای ساکنان شهر استوار است که البته این سه اصل ممکن است در هر شهر بر اساس فرهنگ و پیشینه ساکنین تعاریف متفاوتی داشته باشد. در زیر شاخه رشته برنامه ریزی شهری ده بخش قابل تفکیک به شکل زیر وجود دارد:

•1.طبیعی – اقلیمی

2.زیست محیطی

3.اقتصادی

4.اجتماعی

5.جمعیتی

6.تاریخی

7.زیر ساخت

8.کالبدی

9.مدیریتی

10.سیاسی

 

به عبارت دیگر، یک برنامه ریز شهری با این ده تخصص در ارتباط است تا یک برنامه شهری را به سرانجام برساند. بر این مبنا در شاخه نهم یعنی مدیریتی، مبحث مدیریت شهری گنجانده شده است که وظیفه آن نگهداری، اداره و توسعه فضاهایی است که برنامه ریزان شهری ایجاد می نمایند

 

اگر برنامه ریزی های کشور حول شش محور می چرخد که برنامه ریزی شهری در  محور پنجم آن قرار گرفته است 4 محور دیگر بالاتر از آن ، امنیت ملی ، توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی قرارگرفته است .این تقسیم بندی اگر بر اساس الویت باشد ، نشان می دهد که محیط زیست ، موضوعات اجتماعی ، موضوعات توسعه اقتصادی و امنیت ملی بسیار بسیار مهم تر تشخیص داده شده اند و هریک می تواند توسط الویت مافوق خود تحت الشعاع قرار گیرد .

به این ترتیب یک طرح توسعه شهری ،  ناچاراً باید  تحت الشعاع   یک طرح زیست محیطی قرار  بگیرد .   اسفناک  آن زمانی که

 است  که یک  طرح زیست محیطی با ارزیابی غلط و در نظر نگرفتن همه ی جوانب تاثیر گذار  و برآورد هزینه – فایده  به مرحله اجرا در بیاید .

نتیجه ملموس آن در بندر انزلی  ورود و  رشد و تکثیر کنترل نشد ه   "  جلبک آزولا " در تالاب بین المللی انزلی   در سال 1363   از  کشور فیلیپین  است که   با مقاصد کاربردی – تحقیقاتی  از طریق  سازمان جهاد کشاورزی  وارد استان گیلان شد ، اما  عملاً  باعث   از بین بردن  زیستگاه تخم گذاری ماهیان دریایی  مهاجر به  تالاب انزلی برای تخم گذاری  و مضافا ً کاهش ماهیان کفزی تالاب شده است .  رشد بی رویه جلبک آزولا مانع رسیدن نور و اکسیژن به آب شده، محیط را برای آبزیان مختلف بسیار نامناسب ساخته و بدین ترتیب خسارت های اقتصادی فراوان به بار آورده است.(1 )

  کاهش میزان صید کیلکا ماهیان دریای خزر به واسطه شانه داردریایی  ژله ای مانند  ،  در سال 1378 ،  که با تخلیه  مخزن  آب   توازن  کشتی های تجاری  از دریای  سیاه   وارد چرخه زیستی  دریای خزر  شد  اقتصاد  مبتنی بر صید وصیادی  انزلی را به سوی نابودی   نزدیک می سازد . کاهش جمعیت کیلکا ماهیان  ،  روی موجودات دیگر از جمله ماهیان خاویاری و فوک آبی دریای خزر که از این ماهی تغذیه می کند تاثیر می گذارد  و می‌توان یکی از علل کاهش ماهیان خاویاری و تهدید جدی انقراض فوک خزری را این امر دانست. (2 )

اخیراً اثرات  زیست محیطی ناشی از استقرار و جانمایی بد سد گتوند در خوزستان بر روی گنبد های نمکی که باعث شور شدن آب شیرین رودخانه های پشت این سد  می شود  و نابودی کشاورزی   خوزستان در صورت  استفاده از این میزان شوری  در آب های کشاورزی  توسط وزیر کشاورزی عیسی کلانتری اعلام شد  و نمونه های دیگری که نشان می دهد چگونه طرح ها و برنامه ریزی های بالادست   می تواند اثرات غیر قابل انکاری در حوزه ی  برنامه ریزی  شهری   داشته باشد و تغییر سریع اهداف کوتاه مدت  ، بدون توجه به برنامه ریزی میان مدت و دراز مدت را عملاً شاهد هستیم .

------------------------------

توضیح 1  : ریشه واژه آزولا کلمه ای یونانی به معنی " در خشکی مردن "، موطن اصلی این سرخس آبزی  را که در همزیستی با جلبک سبز آبی  زندگی می کند   ، آمریکای شمالی می دانند، این سرخس برای نخستین بار در سال ۱۷۸۳ میلادی توسط لامارک شناسایی شد. با توجه به پراکنش وسیع آزولا، رشد سریع و قابلیت تثبیت ازت، ضروری است تا با انجام اقدامات مدیریتی مناسب، رشد وتکثیر این گونه گیاهی را کنترل تا علاوه بر جلوگیری از برهم خوردن تعادل اکولوژیکی اکوسیستم های آبی از این گیاه برای مصارف مختلف استفاده بهینه کرد.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان  با اشاره به لزوم جمع آوری آزولا ازسطح تالاب انزلی گفت: با توجه به مخاطرات زیست محیطی گیاه مهاجم آزولا، جمع آوری فیزیکی این گیاه ازسطح تالاب از برنامه های مهم طرح احیای تالاب انزلی است.

اردشیر روحی ماسوله افزود : آزولا به تدریج و با استفاده از سه دستگاه شناور مکنده از سطح تالاب انزلی جمع آوری خواهد شد و با اجرای طرح احیای تالاب بین المللی انزلی این تالاب به عنوان سرمایه ای طبیعی برای نسل های آینده حفظ شود. 

توضیح   2:  شانه‌دار مهاجم  ، با نام علمی نمیوپسیس لیدی (Mnemeiopsis leidy    ، در تمام مراحل زندگی خود گوشتخوار است و از فیتوپلانکتون‌هایی تغذیه می‌کند که غذای انواع ماهیان   دیگر  دریای خزر به ویژه کیلکا است؛ لذا شانه‌دار مهاجم رقیب بزرگی برای کیلکا ماهیان محسوب می‌شود و افت شدید جمعیت   کیلکا   ،  با کاهش میزان صید کیلکا از یک صد هزارتن  در سال 1378  به  بیست هزار تن در سال 1392  ،  باعث ورشکستگی عده زیادی از صیادان کیلکا شده است ،  به طوری که 119 تعاونی صید در استان‌های شمالی به 29 شرکت و 29 فروند لنج صیادی  (در سال 1392  ) کاهش یافته است.