یازده سوال پیرامون بازافرینی ازشورایاسلامی انزلی
یازده سوال پیرامون تدوین طرح بازآفرینی بافت مرکزی شهر از شورای اسلامی شهر بندر انزلی
انجمن طرفداران توسعه بندر انزلی به عنوان نهاد مدنی در راستای رسالت ذاتی خود که همانا مطالبه گری در چهارچوب های فنی و قانونی است، با توجه به نگرانی های شهروندان در خصوص شرایط بافت مرکزی شهر انزلی و تدوین طرح بازآفرینی آن طی نامه ای، به شورای شهر اسلامی بندر انزلی، سوالاتی را مطرح نموده که به شرح ذیل است:
▪️الگوهای بازآفرینی در بافت‌های مرکزی شهری؛ مجموعه‌ای گسترده و البته پیوسته از پیشنهادات مؤلفه‌های اقتصادی و رقابتی، اجتماعی و فرهنگی، حمل‌ونقل و شبکه ارتباطی، مبلمان شهری، سیما و منظر در کف و جداره، احیاء ابنیه و مرمت میراث‌های شهری و... را شامل می‌شود. همچنین در این الگو به سبب تأکید بر نقش جامعه محلی، امکان مشارکت گروه‌های ذی‌نفع و شهروندان به شیوه‌های متنوع فراهم می‌شود. همانگونه که مستحضر می‌باشید بالغ بر یکسال از فرایند آغاز تدوین طرح بازآفرینی بافت مرکزی شهر انزلی از سوی مشاور مربوط می‌گذرد. فرایندی که علی‌رغم احساس امیدواری در هفته‌های نخست، امروز مبدّل به نگرانی و بیمناکی شده است. نکات مطروحه در فوق، خود گواه بر دلیل اصلیِ نگرانی کنشگران اجتماعی شهری می‌باشد. میزان تأثیراتِ تحول در بافت مرکزی شهر انزلی، به سبب تعدد مؤلفه‌ها و شاخص‌ها، نه تنها بافت مرکزی، بلکه کمیت و کیفیت اقتصادی، اجتماعی، شهرسازی و به عبارتی عناصر هویتیِ تمامیِ شهروندان را نیز متأثّر می‌نماید. علاوه بر این عدم ایجاد گفتمان متقابل میان گروه‌های ذی‌نفع، جامعه محلی و کنشگران اجتماعی و به عبارتی دیگر نادیده انگاشتن عنصر مشارکت شهروندان در تصمیم‌سازی‌های آتی، این حس را القاء می‌کند که مجددا نوعی برنامه‌ریزی پشت درهای بسته برای شهر صورت می‌پذیرد. حال با مقدمات فوق، پاره‌ای از پرسش‌ها را به عنوان یک مطالبه عمومی مطرح می‌نماییم و امیدواریم تا پاسخ‌گویی مدیران محترم شهری به عنوان میانجیگرِ شهروندان و مشاوران، اندکی از بیمناکی و نگرانی کنشگران اجتماعی بکاهد.
- فرایند بازآفرینی بافت مرکزی شهر انزلی در ارتقاء یا رکود سطح رقابت‌پذیری و رونق اقتصادی کسبه محلی چگونه برآورد می‌شود؟
- احیاء حس یادسازی و خاطره‌سازیِ عناصر هویتی و فرهنگی با تأکید خاطرات جمعیِ گذشته انزلی، متکی بر کدام سلسله سیاست‌ها صورت می‌گیرد؟
- در حوزه‌های حمل‌ونقل و شبکه‌های ارتباطی پیاده و سواره، چه مداخلاتی صورت می‌گیرد؟
- الگوی پیشنهادیِ مرتبط با سیما و منظر جداره‌ها، همچون نظام ارتفاعی، خط آسمان، معماری منظر و... در چه قالبی ارائه می‌شود؟
- آیا احیاء اراضی خالی در این محدوده نیز مدنظر می‌باشد؟
- بهسازی فعالیتی و کالبدی ابنیۀ ارزشمند در این حوزه در قالب چه راهبردهایی مطرح می‌شود؟
- مداخلات حوزۀ مبلمان شهری و کف‌سازی‌های خیابانی تحت چه پیشنهاداتی مطرح می‌شود؟
- فرایند بازآفرینی شهری انزلی نگاهی توسعه‌محور دارد یا حفاظت‌مدار؟
- مفاهیمی همچون پیاده‌مداری، زیست‌پذیری، ایمنی و امنیت، رقابت‌پذیری، فرهنگ‌مبنائی و... در بازآفرینی انزلی چگونه تجلی می‌یابد؟
- میزان وسعت و گستردگی مستقیم طرح شامل چه بخش‌هایی از بافت مرکزی انزلی می‌شود؟ آیا بازار شهر، خیابان سپه، بلوار و... را نیز تحت نفوذ مستقیم دارد؟
- آیا بحث حرایم شنبه‌بازار روگا نیز مدنظر است؟
از توجه شورای محترم به پرسش‌های فوق و تسریع در امکان پاسخ‌گویی به موارد مطروحه، پیشاپیش تشکر می‌نمائیم.
انجمن طرفداران توسعه بندر انزلی
ابتدا از بذل توجه آن نهاد مدنی محترم در باب طرح باز آفرینی فضای شهری، در بافت مرکزی شهر، بسیار خرسندم و نگرانی بجا ی شهر وندان را از دستکاری و تغییر عملکرد فضای شهری بدون انجام مطالعات لازم و ضروری ، صحیح و قابل درک می دانم . مطالعاتی که باید با حساسیت لازم در باب نحوه شکل گیری ،عملکرد گذشته ، تعاملات فرهنگی و اجتماعی،آسیب شناسی اجتماعی، ترافیکی، دسترسی ها ی سواره و پیاده ، پارکینگها ، نوع و مقیاس عملکرد شهری و بسیاری از موارد در خور تامل دیگر در محدوده بازآفرینی ، انجام گردد.
بنابر این نگرانی شهروندان از دستکاری مهمترین فضاهای شهری قابل درک است و این نگرانی ها نشانه هایی از بلوغ فرهنگی و نشانه تمایل به حضور شهروندان و انجام پرسشگری است. باید بگویم بسیاری از سولات مطروحه( بدون در نظر گرفتن پراکندگی) اساسی بوده و نیاز به مطالعه و پاسخ دارند. به نظر اینجانب اگر چه عناصر کالبدی متشکله یک فضای شهری شامل این چهارعنصر زیر است 1- کف -- 2- بدنه -- 3- سقف ( به مفهوم کلی) – 4- عناصر مستقر در فضا **
ولی عناصر کالبدی متشکله یک فضا هرگز به تنهایی، تعیین کننده کیفیت و چگونگی عملکرد فضای شهری نیستند و مسئله فقط بدین جا ختم نمی شود.
هر فضای شهری دارای یک روح و کاراکتر شهری است که در طول مدت و از زمان شکل گیری تا زمان حاضر ، آن کیفیت را کسب کرده است. مثل ، کاراکتر و شخصیت افراد، که مربوط به پوشش کالبدی شان نبوده وربطی به کفش و کلاه و پیراهن و شلوارشان ندارد . اگرچه این عناصر ،در و حله اول در تاثیرات بصری اولیه، تاثیر گذارباشند .
کاراکتر و شخصیت یک فضای شهری هم در تعامل با فضا های همجوار پیرامونی و واحد های همسایگی و نوع برآورده کردن انتظارات و نیاز ها ساکنین و شهروندان به مرور زمان وبه آرامی شکل گرفته است و مثل هر موضوع دیگری می تواند از ترکیبی از موارد مثبت و یا منفی و نا هنجاری های مخل نیاز هاو تعاملات شهری به مرور شکلی گرفته باشد. طبعاً ، یکی از وظایف مطالعه شهری این است که عوامل مخرب و نا هنجار و زیانبار را شناسایی و حذف نماید و به ترویج و گسترش عوامل مثبت و بالابرنده کیفیت فضایی بیفزاید و آن را ارتقاء دهد.
بنا براین بدون توجه کافی و اشراف و تسلط به فرایندِ درک و فهم محیط از سوی مردم و نیاز هایشان ، نمی توان مبادرت به مداخله در محیط کرد.
با توجه به اینکه بخش مورد نظر، یک مجموعه شهری است با حوزه عملکرد شهری، بنابر این مقیاس عملکردی، آن نیز درمقیاس شهری قابل رده بندی می باشد، لذا رویکرد و روش مطالعات و تحقیقاتی آن نیز ویژه و حتی فرا شهری خواهد بود.
طبیعتا صحبت از طرحهای باز آفرینی آن هم ، در مقیاس گفتار فقط رو کش ماجر و بزرگ کردن مطلب است ، بازآفرینی ، یعنی بررسی همه عوامل و عناصر متشکله از روز آفرینش و شکل گیری فضا تا به اکنون و اصلاح معایب و تشخیص و افزایش کیفیات مثبت در قالب آفرینشی جدید، که اتلاق باز آفرینی برآن قابل ارزش باشد . همانگونه که گفته شد نیاز به مطالعات مشروحه فوق دارد و هر دستکاری و تعویض و یا باز سازی مثلا ، در عنصر کف( کف سازی) باز آفرینی نیست . البته تغییر عملکرد و حذف سواره موضوع دیگری است که حتما، نیاز به مطالعات تاکید شده فوق دارد.