داستان لوگو جدید شهرداری بندر انزلی

با خبر شدیم که لوگوی جدیدی  برای شهرداری بندرانزلی تهیه شده  ودر جلسه شورای شهر تصویب گردیده است .

البته هرگز نشنیدیم که در جلسه های قبل از آن ضرورت و لزوم تهیه لوگو ی جدید را بررسی و تصمیم گیری  نموده باشند و هرگز نشنیدیم که کسی از مشکلات تصویری و زیبایی شناختی و مفهومی لوگوی قبلی ایرادی گرفته باشد.

هرگز در جایی اعلام نشد که شاید لوگوی قبلی مورد سوءاستفاده افراد قرار گرفته و یا خللی در آن صورت گرفته شده باشد اگر چه با تکنولوژی جدید هر لوگوی جدید  دیگری  هم ، می تواند  یک روزه در معرض خطر  و سوء استفاده ی احتمالی قرار گیرد  .

هرگز نشنیدیم که کسی گفته باشد که لوگوی شهرداری بندرانزلی  کهنه شده و قدیمی است  و تاریخ مصرف آن سپری شده است  و این همه  مشکلات وکاستی ها و کمبودهای  مالی شهرداری، مربوط به  سپری شدن تاریخ مصرف لوگوی آن است .

البته اگر بپذیریم که از هزار دلیل نگفته  ،  یکی هم ، با اندک منطقی در " تهیه لوگوی جدید "  موجود بوده  ، ولی باز هم چرا  این کار به طور ناگهانی و خلق الساعه  و بدون مشورت با مردم  و صاحب نظران صورت گرفته است ؟

به نظر می رسد که کسی،  با خورجینی از  لوگو های مختلف از مقابل شهرداری عبور می کرده و  مادام جار می زده   است که  " آی  مردم ؛  (لوگو ) دارم  و از نوع خوبش را هم دارم و..." و شهرداری  هم که فارغ از همه ی مشکلات ، با عزمی راسخِ ناشی از حل کلیه  ی مشکلات قبلی ، عمر به خوشی سپری می کرده است، ناگهان از بیکاری   به دام  "جارچی لوگو فروش " افتاده است .

ظاهراً  فروشنده  دوره گرد جارچی همانطور که دست راست خود در خورجین می کرده و به سرعت  لوگوهای  مختلف  مانند " فانوس دریایی ، لنگر  و مرغ دریایی و نیلوفر آبی و......را بیرون می کشیده و بر کف سنگ فرش شهرداری می انداخته  است ، برق هیجان  در دیدگان  ناظران  مقیم موج می زده  و همچنان تقاضای  لوگوهای بیشتر می نمودند و با بیرون افتادن هر لوگوی تازه  با شوق و شعف فراوان فریاد بر می آوردند که (...بله،  احسنت ،همین است این را هم می خواهیم  از همان بده و  به لوگویمان اضافه کن!)

کافی است  دو لوگوی قدیمی و جدید شهرداری انزلی  را کنار هم بگذارید  و اصالت و اصول هنری  را در فرم و مفاهیم هر دو آنها بنگریم .اصلاً هر دو را به یک دانشگاه هنری برده و در نزد اساتید  هنر و گرافیک مطرح کرده و به نظرخواهی بگذارید و از لحاظ ترکیب بندی ( کمپوزیسیون ) –  گرافیکی بودن وسادگی فرم ها –خلاصه بودن – تاثیر گذاری – تناسب فرم و فضا  - بالانس رنگی  و کنتراست رنگ – سنگینی و سبکی قسمت های مختلف - فضاهای پر و خالی طرح  و ... مورد بررسی قرار دهند . فکر می کنید چه نتیجه ای حاصل شود؟ البته کسی از افراد غیر متخصص انتظار اظهار نظر تخصصی ندارد ، کما اینکه من هم در باب عمل آپاندیس و راه رسیدن به آن و چگونگی خارج کردنش از بدن چیزی نمی دانم .

جدای از همه این ها  ، با تاریخ و هویت انزلی چه می کنید ؟ طرحی که سال هاست با بهره گیری از ویژگی های عمده شهر بندری و ساحلی ، لوگوی آن با عناصر و مفاهیم شناخته شده  گره خورده است  به یکباره کنارمی گذارید .

تمامی  آنچه را که  بیانگر قدمت  وتاریخ طرح و خاطرات  و هویت فرهنگی شهر  ما است  به دور ریخته می شود ضمن آن که   سال های  زیادی است که اسناد مهم شهرداری انزلی  با همین لوگو ممهور و ثبت شده آخر چرا؟ و چه لزومی به نابودی و محو آن  پیش آمده که هراسان و بدون مشورت ، تغییر آن را اوجب  واجبات  دانسته اید .

سال هاست که کشور ترکیه  خط  و نوشتار  خود را از الفبای  عربی فارسی به  الفبای لاتین با  29 حرف که ۲۱ حرف  آن صامت است  و 8 حرف صدادار ، تغییر داده است   (  از سال 1307  هجری شمسی ). این الفبای شبه لاتین که فاقد   q، w، x   بوده و الفبایی  مانند   ö، ü و ç  را  دارد ، چنان فاجعه فرهنگی در ترکیه  به بار آورده است که گسست  فرهنگی نسل جدید با نسل قدیم  آن به وضوح مشاهده می شود . با ابداع این  خط تحریری جدید  و من درآوردی  و شبه لاتین ، اکنون ارتباط  جوانان با فرهنگ و ادبیات گذشته شان کاملاً قطع شده و اگر از جوانان ترکیه ای  بخواهید شعری از ادبیات گذشته ی خود  بخوانند  قادر نخواهند بود .

اگر اینگونه پیش برویم امروز  نیز لوگوی ملوان و فردا نامش را و سپس فردا ی دیگری نام  بندرانزلی را هم به سلیقه شخصی عوض می کنیم و می گوییم  که : (نظر شهروندان  چه اهمیتی دارد.؟)

سر آخر باید گفت لوگوی تهیه شده جدید متاسفانه یک ملقمه است  .ملقمه ای ازافکار کسانی که متاسفانه هیچ آگاهی از خصوصیات یک لوگو ندارند،( که البته نباید هم داشته  باشند) تا چه برسد به شناخت  خصوصیات یک لوگو هنرمندانه و خوب .

این ملقمه  ، آش شله قلمکاری است که هر چه ویژگی ( دور و نزدیک ) از انزلی  می شناختیم  را در دیگ ( آش ) ریختیم  و آنقدر هم زدیم تا که بسیاری از عناصر آن  کم کم   وا رفته  ویا در هم فرورفت  و عاقبت فرم خود را  هم از دست داده و اصلا چیز دیگری شد.

 تازه  تمامی فرم های گرافیکی  در  لوگوی جدید شهرداری  انزلی  ، از نوع لوگوهای   موجود  شرکت ها و موسساتی است که  در سایت های گرافیکی منتشر شده   و کپی کاری  است  و بر اساس ملقمه ای از  همین فرمها  و لوگوهای شرکتهاو و موسسات  مختلف است .

برای روشن شدن مطلب  ، در زیر عناصر مختلف متشکله طرح را مورد بررسی قرار می دهیم .

1 – برج ساعت  ( فانوس دریایی )

کافی است  یک نگاه اجمالی  به مناره انزلی بیندازید تا متوجه شوید که فرد طراح لوگو، اصلاً به دقت برج ساعت انزلی را ندیده است  و ساختار چهار وجهی  سوار بر تراس  هشت ضلعی آن  و  کلاهک باران گیر مناره ، هرگزدر  جلوی چشمان او  ظاهروآشکار نبوده است و  به جای  فانوس دریایی  ، ایشان برج ها و قلاع دوره اسماعیلیه  نظیر قلعه الموت را می دید. این برج ، که زمان تاسیس آن  حدود  1159 هجری شمسی  است ، بعد از 150 سال در، سال 1307  هجری شمسی   دستخوش  تغییراتی شد و بدنه آجری آن با سیمانکاری محافظت گردید   همچنین ساعت خریداری شده ای از آلمان در بالای برج  نصب شد که خود لزوم  تغییر فرم را به دلیل تغییر  کارکرد آن همراه بود.    این امر در عکس های قدیمی به روشنی قابل  رویت است.

حالا نگاهی به لوگوی جدید بیندازید.

در زیر آدرس سایت لوگو های مورد اقتباس را مشاهده می فرمایید.

http://persiangfx.com/fa/design-tools/logo-and-arm/a-collection-of-simple-yet-magnificent-lighthouse-logo/