به بهانه انتشارعملکرد2ساله شهرداری وشورای اسلامی بندرانزلی (دو)

به بهانه انتشار عملکرد 2 ساله شهرداری و شورای اسلامی بندرانزلی (دو)

مشک آن است که خود ببوید نه اینکه عطار گوید : (سعدی)

 

    در بخش اول این نوشتار از چگونگی بی توجهی مدیران شهری به قوانین که موجبات ترغیب افراد سودجو و آزمند به قانون گریزی را فراهم آورده، بیان گردید. همچنین به نتایج ویرانگر عدم حاکمیت قانون در جامعه شهری ما اشاره شد، اما آنچه بر این شهر گذشت، فقط عدم حاکمیت قانون نبوده است. بلکه بی تدبیری  مدیریتی نیز دلیل دیگری است بر عقب ماندگی های مزمن این شهر.

مدیریت شهری به عنوان زیر مجموعه ای از حکومت محلی تعریف شده است، و به مثابه نظامی است که خلاقیتهای آن، در میزان همراهی فعالیتهای سایر سازمان ها و نهادهای درون شهری با توسعه پایدار نمود می یابد. در تعاریف مدیریت شهری عمدتاً دو مفهوم قابل بحث است.

الف- مفهوم عیان مدیریت

ب- مفهوم نهان مدیریت

الف- مفهوم عیان مدیریت: همان نتایج عینی عملکرد مدیریت است که معیار سنجش آن به میزان دستیابی به اهداف سازمانی آن مدیریت سنجیده می شود.

همانطور که قبلاً اشاره شد، شورای اسلامی در جایگاه مدیریت شهری و برابر قوانین حاکم بر آن وظیفه برنامه ریزی، برای پروژه های توسعه، جهت دهی فعالیت های سایر سازمان ها، ترسیم چشم انداز درون شهری در راستای دستیابی به توسعه پایدار را دارد. می دانیم همه عملیات و فعالیت های توسعه شهری در شهرداری خلاصه
نمی شود. نهادها و سازمان هائی مثل، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، محیط زیست، ... و زیر ساخت های عمرانی مثل، آب و فاضلاب، برق، گاز و ... نیز در شهر حضور فعال دارند، که نتایج عملکرد آنان در توسعه شهری اثرگذار هستند. لذا مدیریت شهری برای پیشرفت امور می بایست، ضمن مذاکرات رسمی و غیر رسمی با مدیران این سازمان ها در شهرستان و با «لایی گری» از طریق مدیران بالادستی، پی گیری ها را استمرار بخشیده و موانع موجود در دستیابی به اهداف توسعه پایداررا هموار نماید.

نمونه عینی آن در عملکرد اخیر مدیریت شهری انزلی، پیگیری های مستمری بود که در مورد تعریض خیابان تکاوران در سال 1393 انجام گرفت و امروز نتیجه آن را شاهد هستیم، که خود قابل تحسین بوده است.

لذا چنانچه مدیران شهری بخواهند به شعار توسعه پایدار جامع عمل بپوشانند، باید موتور تدابیر مدیریتی خود را به شیوه های مختلف به حرکت در بیاورند. از پاسخ ها منفی مدیران دست بالا، نهراسند. پی گیر و سماجت مدیران شهری در احقاق حقوق شهروندی، ممکنست در ذهن مجریان ناتوان و کاهل آثار خوبی به جا نگذارد، اما پس از کسب نتیجه، مشروعیت مدیران شهری را نزد رای دهندگان تضمین می نماید.

همانطور که در این گزارش عملکرد دو ساله آمده است. شورای چهارم در ابتدای سال 1393 با یک اقدام امیدوار کننده، مذاکراتی را با مدیران ذیربط استان و شهرستان در جهت بررسی و رفع معضلات درون شهری آغاز نمودند. اما متاسفانه این مذاکرات به دلایل نامعلوم ادامه نیافته و مشکلات درون شهری نیز لاینحل باقی مانده که ذیلاً به نمونه هائی از آن اشاره می شود.

1- شورای اسلامی در نشست مورخ 29/3/94 با آقای مهندس طالبی مدیرعامل شرکت توزیع برق استان ، یقیناً در مورد ناهنجاری های درون شهری مذاکره نمودند. اما هیچیک از این همه بهم ریختگی ها برطرف نشده است. از بعد از سال 1354 که شهردار وقت سیم های هوایی برق رسانی روشنائی معابر را به کابل زیرزمینی تبدیل نمود، با توجه به گسترش فزاینده شهر، تاکنون در این زمینه هیچ اقدامی صورت نگرفت. اکنون همه ساله برای جلوگیری از برخورد شاخه ها با سیم برق، درختان حاشیه خیابان ها را با شلختگی زایدالوصفی هرس می نمایند، و چهره زشتی به شهر تحمیل می کنند. از طرفی ستون های تیربرق کوچه ها و خیابان هائی که تعریض شده، در وسط این معابر باقی مانده است، که ضمن ایجاد سردرگمی برای عابران پیاده و سواره آشفتگی هائی در مبلمان شهری ایجاد نموده است.

2- در جلسه مورخ 12/4/94 شورای اسلامی مذاکراتی را با آقای علیزاده مدیر کل گردشگری و میراث فرهنگی داشتند. البته در خبرها یک سری اختلاف نظرهائی با این اداره ایجاد شده است. متاسفانه عدم ادامه مذاکرات، موضوع لاینحل باقی مانده است. در نتیجه بناهای تاریخی که نشان از هویت جامعه شهری انزلی دارد، به امان خدا رها شده است.

جالب اینکه در اردیبهشت 1394 شهردار انزلی در بازدید مناره 200 ساله در دستنوشته ای اذعان نمودند که این نماد هویتی شهر در حال فروپاشی است. و قول دادند که آن را مرمت نمایند. اما تا کنون اقدامی در این زمینه به عمل نیامده است! شاید ارزش مادی زمین های اطراف آن به نگهداری این یادگار گذشتگان ترجیح دارد!!

3- معضل فاصلاب شهر و آلودگی های زیست محیطی آن در تالاب و دریا که شهرت جهانی یافته و به یک داستان تاریخی تبدیل  شده است! موضوعی که در جلسه مورخ 2/5/93 شورا با آقای مهندس لطفی مدیرعامل آبفای گیلان در میان گذاشته شد. شرح ماجرای و بیان تاریخچه آن در این مختصر نمیگنجد، فرصتی دیگر می باید که به آن پرداخته شود. فقط به این اکتفا می نماید. پس از 22 سال که از آغاز طرح فاضلاب بهداشتی این شهر می گذرد با توجه به دفن میلیاردها تومان لوله و اتصالات و دستگاه های پمپاژ، هنوز فاضلاب  شهر، تالاب و دریا را آلوده  می نماید.

4- برابر اصل 45 قانون اساسی و قوانین مربوط به توزیع عادلانه آب کشور، سازمان آب منطقه ای متولی تمام عیار، حفاظت و نگهداری آبهای سطحی تالاب ها، دریا، رودخانه ها و سواحل می باشد. متاسفانه این سازمان تجاوزات مستمر به حریم تالاب، رودخانه ها و سواحل بندرانزلی را نادیده گرفته و حتی به اعتراضات مردمی هم پاسخی نداده اند. شورای اسلامی بندرانزلی هم همانطور که از گزارش عملکرد 2 ساله آن بر می آید حتی از دعوت به مذاکره از مدیران بالادستی این سازمان امتناع نمودند.

5- از جلسه شورای اسلامی با آقای دکتر نجفی مدیر محترم بهداشت و درمان شهرستان، نتایجی منتشر نشده است امّا بهداشت محیط که در شهر عینیّت دارد، ملاحظه می شود که آلودگی ها  بخش عمده شهر را گرفته. مواد غذایی بدون لفاف حفاظتی در پیاده رو جلوی مغازه ها، آلودگی های بازار ماهی فروشان، انبوه زباله و فضولات در لبه های آبی درون شهر و بوی مشمئز کننده آن تهدیدی برای سلامتی شهروندان و گردشگران است. اظهار نظر در مورد درمان نیزبسیاراست که نیاز به شواهد تخصصی بیشتری دارد.

6- پروژه مدیریت اکولوژیک تالاب اگر چه یک طرح ملی به شمار می آید، ولی موفقیت اجرای آن می تواند حیات تازه ای به این شهر ببخشد. اما به نظر می رسد، حساسیت مدیران شهری ما در این زمینه فقط در حد تشکیل یک جلسه با مدیران «جایکا» و «مدیریت محیط زیست شهرستان» بوده باشد. نه بیشتر! این طرح با دهها میلیارد تومان اعتبار از سال ها پیش شروع شده و عملیات اجرائی آن که در مرحله پایانی فاز دوم قرار دارد. اماهیچ نشانی از احیاء و بهبود وضعیت به چشم نمی خورد، مضاف بر اینکه هر روز به سرعت تخریب آن افزوده می شود.و تاکنون گزارش امیدوار کننده ای از طرف پیمانکار، کارفرما و مدیران پروژه در اختیار عموم قرار نگرفته است. مردم انزلی به عنوان ذینفان اصلی تالاب، از مدیران شهری که 85% حفاظت و بهره برداری امور تالاب زیر نظر آنان اداره می شود  انتظار دارند، که با حساسیت بیشتر و پی گیری مستمر از چند و چون اجرائی این پروژه و همچنین از آینده مبهم این سرمایه ملی مطلع شده و گزارش شفاهی به آنان داده شود.

7- قطعاً در نشست شورا با مدیر محترم ورزش جوانان و هیات های ورزشی، ناچیز بودن امکانات ورزشی مطرح گردیده است. شهر بندرانزلی با توجه به سوابق درخشان ورزشی و ظهور قهرمانان در سطح ملی و بین المللی به عنوان کانون ورزشی کشور لقب گرفته است. ولی سرانه امکانات بالفعل ورزشی موجود در حد شایستگی این همه نام آوران نمی باشد. از استادیوم غیر استاندارد پیر و فرسوده گرفته، تا امکانات سایر ورزش ها که اکثراً چند منظوره بوده و گاهاً حتی از ابتدائی ترین وسایل تمرینی برخوردار نیست. این شهر با دارا بودن بالغ بر 50 کیلومتر لبه آبی هنوز برای یکی از ورزش های آبی پیست برگزاری حتی مسابقات ملی را ندارد تا چه رسد به مسابقات بین المللی. پروژه های هرگز اجرا نشده استادیوم 15 هزار نفری (ابتدا) بشمن و (بعد) چراغ پشتان خود داستانی است که ماجرای آن ‌به باد فراموشی سپرده شده

است.

8- پس از اعتراضات مردمی و نهادهای مدنی، در احداث موج شکن های جدید که با تصرف تنها ساحل قابل دسترسی شهروندان در غرب کانال همراه بوده، مدیرکل وقت بنادر و دریانوردی بارها در جلسات رسمی و دیدار با نهادهای مدنی قول دادند که پس از خاتمه پروژه زمین مخروبه پیش آهنگی سابق جنب موج شکن غربی را به پارک تبدیل نماید،  و موج شکن غربی را به یک مرکز گردشگری مجهز کند. این پروژه در سال 92 به پایان رسید، زمین مذکور به پارک تبدیل نشد و ساحل آن نیز با فنس تحدید حدود شده و شهروندان از استفاده این ساحل محروم ماندند.

البته پی گیری های مستمر مردمی و نهادهای مدنی و همچنین همراهی بسیاری از مدیران بالادستی به خصوص جناب آقای فرماندار محترم شهرستان بندرانزلی به ثمر نشست و شهرداری در تاریخ 12بهمن ماه 1394با تخریب دیوار زمین مذکور هدیه مناسبی به مردم شهر دادند و موجبات شعف و خوشحالی شهروندان نجیب انزلی را فراهم نمودند. اما دیوار فنس ساحل همچنان به قوت خود باقی است. اکنون از مدیران شهری انتظار می رود که با نصب یک بنر در این محل از چگونگی اجرائی پروژه بر روی این اراضی بصورت شماتیک مردم را مطلع سازند و فنس و سیم خاردار را از ساحل 60 متری جمع آوری نمایند.  

9- بندر آزاد انزلی یکی از پتانسیل های بالقوه این شهر بشمار می آید. اکنون به علت بی تدبیری مدیران شهری و عدم ایجاد ارتباط منطقی  با مدیران منطقه آزاد، شهر از این همه امکانات بی بهره مانده است.

10- به دنبال سال ها اعتراض شهروندان  و سازمان های مردم نهاد به تجاوزات خیابان میرزا کوچک خان (شنبه بازار) کمیسیون ماده 100 شهرداری در تیرماه 1393 برای کلیه متجاوزان به حریم رودخانه و املاک شهرداری، اخطاریه صادر نمودند گفته می شود که برای کلیه پرونده ها رای تخریب  صادر نمودو به متجاوزان هم ابلاغ گردیده است. اکنون بالغ بر 18 ماه از این اقدامات می گذرد و هیچگونه عمل اجرایی در این زمینه به عمل نیامده است. از طرفی مدیران شهری به بهانه ساماندهی این خیابان، برای گشایش ترافیکی در مرکز شهر، بازار هفتگی شنبه بازار را به نقطه دیگر شهر منتقل نمودند. امّا هنوز نابسامانی این خیابان به قوت خود باقی است.

11- 18 سال از شروع طرح کنارگذر می گذرد. میلیاردها تومان از سرمایه ملی  ما هزینه شده تا رفاهی برای مردم شهر ایجاد شود. اما این پروژه نیمه کاره رها شده است.

12- وزارت راه و شهرسازی برای گشایش عبور و مرور در اصلی ترین معبر ورودی به مرکز شهر، از سال 1386 پل دوم ولایت را احداث نمودند. البته در مورد جانمائی این پل مناقشه ای بین شهروندان و مدیران شهری در گرفت. که شاید با کمی تأمل و محاسبه دقیق تر مسیر مناسبتر با هزینه کمتر ساخته می شد. نهایتاً همان شد که مدیران شهری تصمیم گرفتند. اکنون پس از 8 سال این پل بدون ورودی و خروجی باقی مانده است.

13- بندرانزلی در طول 10 سال اخیر به رغم افزایش حدود 10 درصدی جمعیت شهری، با کاهش 30 درصد
دانش آموزان روبرو است. یعنی از تعداد حدود 12 هزار دانش آموز در مقطع تحصیلی ابتدایی در سال 1384 به حدود 8 هزار نفردرسال1394 کاهش یافت! همچنین در همین مدت قبولی های کنکور نیز در مقایسه با سال های قبل بشدت تنزل نموده است. این سقوط کمی و کیفی در بخش آموزش و پرورش چه معنایی دارد؟

14- بنا به اظهار نظر کارشناسان شهرسازی، میدان اصلی شهر که به بخشی از اماکن گردشگری منتهی می شود باید شاداب و زیبنده یک شهر گردشگری باشد. به دنبال اعتراضات مردمی مبنی بر عدم احداث بانک در میدان اصلی شهر، شورای اسلامی دوره سوم ممنوعیت احداث بانک را در این میدان به تصویب رسانیده به شهرداری ابلاغ نمودند. اما شورای چهار با عدول از این تصمیم کارشناسی بانک دیگری را بر بانک های از پیش ساخته شده اضافه کردند! از طرفی ساختمان مخروبه قندچی که منتسب به بانک ملی است همچنین زمین برهوت کنار آن چهره ناهنجاری به شهر تحمیل نموده که مدیران شهری تا کنون هیچ تدبیری برای آن نیاندیشیدند.

    

 

ب- مفهوم نهان مدیریت شهری:  به معنای هدایت تشکیلات نیروی انسانی موجود است که به آن مدیریت منابع انسانی نیز گفته می شود. در مدیریت شهری، مدیریت منابع انسانی در دو بخش تعریف شده است.
1- مدیریت بر منابع انسانی موظف-2- مدیریت بر منابع انسانی غیر موظف

1- مدیریت بر منابع انسانی موظف- شهرستان بندرانزلی که دومین شهر پر جمعیت استان گیلان می باشد شهرداری آن هنوز با ساختار سنتی ادامه حیات می دهد. شهروندان از برخوردهای تبعیض آمیز در امور اجرائی شهرداری درد دلهائی دارند، که ناشی از روابط خصوصی قومی و عشیره ای یا جناحی آنان می باشد. بسیار مشاهده شده است که شهروندان با درخواست های کاملاً مشابه، نتایج متفاوتی دریافت می کنند. یکی بلافاصله نتیجه دلخواه را می گیرد و دیگری آنچنان در دور  تسلسل باطل سرگردان می شود که نهایتاً خسته و وازده شده و ضمن تحمل بی حرمتی ها که در شان و منزلت یک شهروند نیست. خود را از قید دستیابی به حقوق خود
می رهاند. اغلب شهروندان می دانند که برای انجام کار در شهرداری، باید ابتدا با یک مقام بالادستی ارتباط برقرارنمایند تا کارشان پیش برود.

در شهرداری بسیاری از پاسخ های مراجعان عملاً به شخص شهردار موکول می شود. انبوه تجمع مراجعان در پشت درب دفتر شهردار، در روز سه شنبه ها و دیگر روزهای هفته برای دریافت پاسخ قطعی امور مربوط نشان می دهد که مسئولین واحدهای شهرداری قادر به پاسخگوئی قطعی عملکرد خود نیستند.

البته در گزارش عملکرد 2 ساله، اقداماتی در جهت اصلاح ساختار در شهرداری مشاهده گردید که ادامه این اصلاحات در چشم انداز دو سال آینده نیز برنامه ریزی شده است که امید است در پایان دو سال آینده با کاهش رویاروئی مراجعان با متصدیان و مسئولین، وضعیت خدمات رسانی و انجام امور بهبودی حاصل شود.

- شهرداری بندرانزلی، با حدود 600 نفر پرسنل هنوز واحد پلیس تخلفات ساخت و ساز ندارد تا با قدرت جلوی تخلفات و تجاوزات را بگیرد. البته اخیراً چنین واحدی در شهرداری تشکیل شده، در آینده شاهد میزان کارائی آن خواهیم بود.

- واحد سدمعابر عمومی هرازگاهی، بساط بعضی از دستفروشان غیر محلی و دور گرد را بهم می ریزند،اخیرامشاهده شدافرادی باحضورجلوی مغازه هائی که وسایل رادرپیاده روقرارمیدهندباگرفتن عکس ظاهراجرائمی برای انان قائل میشوند اما سد معابر خیابان های اصلی و پیاده رو ها هر روز بیشتر و بیشتر می شود. در سال گذشته اقدامات امیدوار کننده ای از طرف مدیران شهری آنهم با پیگیری دادستان محترم با جمع آوری گاری ها در خیابان آذربایجان غازیان انجام گرفت.وقول ادامه جلوگیری از سد معابردرسایرنقاط رادادند ولی ادامه نیافت.

- شهرداری هنوز فاقد یک واحد حفاظت و نگهداری ازمعابروتاسیسات خود می باشد. لغ شدن یک موزائیک در معابر عمومی موجب شکسته شدن موزائیک های اطراف شده و پس از اینکه چاله ها به گودال تبدیل شد با اعتراضات مردمی، شهرداری وارد عمل می شود و با سیمان و ماسه و یا با آسفالت گودالها را پر کرده و صورت مسئله را پاک می کنند. نمونه آن خیابان سپه که با هزینه ای بالغ بر 500 میلیون تومان به زیبایی احداث شد ولی پس از مدتی،باپر کردن اماکن موزائیک های شکسته با آسفالت و یا سیمان نظم و زیبایی این خیابان را از بین بردند.

2- مدیریت بر نیروی انسانی غیر موظف: یعنی مدیریت بر شهروندان که خود از ذینفعان خدمات شهری می باشند. همان شعار شهروند محوری است که مدیران شهری، در زمان انتخابات و پس از انتخابات بر آن تکیه داشتند، بر همین اساس بود که گفته شد، در شورای اسلامی کمیسیون های تخصصی و در شهرداری کار گروههائی تشکیل شده تا شهروندان علاقمند برای مشارکت در تصمیم گیری ها در آن حضور یابند. در این راستا انجمن طرفداران توسعه بندرانزلی، تعدادی از متخصصین در امور شهرسازی، دفع آب های سطحی، گردشگری، محیط زیست، منظر شهری و مبلمان شهری به مدیران شهری معرفی نمودند که حاصل آن تا کنون فقط با تشکیل یک جلسه کمیسیون عمران بوده و جلسه دیگر تشکیل نشد و اگر هم تشکیل شده باشد بدون دعوت از متخصصین معرفی شده صورت گرفته است. با چنین عملکردی اگر حمل بر خود شیفتگی مزمن و همه چیز دانی مدیران نباشد، یقیناً می توان آن را به نداشتن برنامه مدون وانجام اموربه روزمرگی آنان تلقی نمود.

همه این ناهنجاری ها و عقب ماندگی های شهر ما، نشات گرفته از عدم حاکمیت قانون در امور شهری و بی تدبیری مستقیم و غیر مستقیم مدیران شهری بوده که سالهاست همچنان ادامه دارد.

نکته ای که ریاست محترم شورای اسلامی به آن تاکید داشتند، اظهار رضایت ایشان از عملکرد 2 ساله شورا بوده است. اعضاء محترم شورا می دانند، که عملکرد شورا باید موجب رضایتمندی شهروندان را فراهم نماید! با توجه به این همه ویرانی و عقب ماندگی در شهر، آیا شهروندان از این عملکرد رضایت دارند؟ به قول سخنور شهیر، سعدی که می گوید «مشک آنست که خود ببوید نه اینکه عطار گوید».!!

اقتدار مدیریت شهری، در اجرای صحیح قوانین در امور شهری و اعمال تدابیر مدیریتی بر منابع موجود آن ‌که کمترین بار مالی را در بر دارد نمودار می شود. وگرنه داشتن پول و اعتبار برای اجرای طرح ها از هر مدیری بر می آید. طرح های پر هزینه ای که کارشناسان شهرسازی باید نظر بدهند که تا چه حد پیش زمینه توسعه پایدار شهر را فراهم نموده است؟

به هر رو با توجه به مطالب فوق، در این دو سال گذشته، در واقع در 16 سال گذشته مدیران شهری ما، عامدانه، آمرانه، سهوی یا هر اسمی که برای این کار می گذارند، از وظایف اصلی خود عدول نمودند و حتی به تقاضاهای مکرر شهروندان و نهادهای مدنی با بی اعتنائی عبور کردند که تضییع حقوق محرز شهروندان را در پی داشته است، و هر یک از مطالب ذکر شده می تواند به عنوان تخلفات مدیریتی باشد که در محافل ذیصلاح مورد قضاوت قرار گیرد.