گفتگوی شهر.منطقه ازاد پای میز گفتگو نیامد

در چهارمین نشست گفت‌و‌گوی شهر
سازمان منطقه آزاد انزلی پای میز گفت‌و‌گو نیامد

عصر روز پنجشنبه هفدهم مرداد به همت انجمن طرفداران #توسعه بندر انزلی، چهارمین نشست از سلسله نشست های گفت‌و‌گوی شهر با موضوع "فرصت ها و چالش های منطقه آزاد انزلی در توسعه جامعه محلی" بدون حضورنمایندگان سازمان منطقه ازاد تجاری بندرانزلی در سالن اداره ارشاد انزلی برگزار شد.

محمد کهنسال مدیر پنل ضمن تبریک روز خبرنگار و خوشامدگویی به حضار گفت: در نشست گفتگوی شهر سعی بر ایجاد گفت و گو میان چند نفر با دیدگاه های مختلف داریم که یک موضوع که اهمیت زیادی برای شهر دارد را مطرح کنیم تا شاید گام اولی باشد که بعدها آن موضوع به شکل های دیگر بحث و بررسی شود.
او در ادامه گفت: از سه ماه پیش برنامه ریزی کرده بودیم که در این نشست در خدمت نمایندگان منطقه آزاد انزلی هم باشیم، در همین راستا با یکی از معاونین و عضو هیات مدیره منطقه ازاد انزلی هم هماهنگ شد، چندین مرتبه تماس تلفنی بر قرار کردیم و اقداماتی همچون دیدار با همان عضو و ارسال نامه رسمی جهت برگزاری پیش نشست و یا معرفی نمایندگان سازمان به پنل داشتیم. طی این مدت هم قرار بر این بود که سازمان نماینده ای را برای شرکت در پنل بفرستد اما نهایتا دیروز عصر اعلام کردند که حضور نخواهند یافت دو دلیل را هم مشخص کردند. اول اینکه باید سوالات و موضوعات از قبل به ما اعلام می شد. دلیل دوم هم این که اگر قرار است درباره منطقه آزاد نشستی برگزار شود باید در محدوده منطقه آزاد انزلی باشد.

در ادامه‌ی این نشست رضا پاک سرشت، مدیر کل سابق اداره بازرگانی گیلان و فعال اقتصادی عملکرد منطقه آزاد انزلی را مورد بررسی قرار داد. او گفت: اساسا حکومت ها برای اجتماع انسانی وقتی کاری می کنند منظور این است که بهره مندیش به مردم آنجا برسد. سال ها از ایجاد مناطق آزاد می گذرد و قرار بود این نهاد تکانی به اقتصاد ملی دهد اما به زعم من خیلی نتوانست به نتیجه مثبتی برسد.
پاک سرشت در ادامه افزود: سال 88 تراز تجاری واردات در مناطق آزاد ده برابر صادرات بود. سال 92، صد و سی میلیون دلار صادرات کالا داشتیم، واردات 3/2 میلیارد دلار بود. معنایش این هست که ما در منطقه آزاد نقض غرض کرده ایم. مناطق آزاد ایجاد شده بودند که چند کار انجام دهند. به طور مثال تسهیل صادرات غیر نفتی، این اعداد که خلاف این هدف است، تسهیل جذب سرمایه گذاری خارجی، برای همین محدوده درست کردند، ویزا را لغو کردند، معافیت های مالیاتی گذاشتند بنا این بود که در منطقه آزاد اول تولید و بعد صادرات مجدد شود. چطور شد به اینجا رسیدیم؟ من اسمش را دوری از برنامه اصلی می گذارم.

در ادامه این نشست، آرین مینایی دانش آموخته دکتری شهرسازی و استاد دانشگاه به تشریح الگوهای مناطق آزاد در جهان پرداخت. او گفت: یک مدل از مناطق آزاد که عموما به تکنیک های فرانسوی معروف بودند و به صورت قطب رشد مطرح می شدند به این شکل بودند که اگر من بخواهم این میز را خیس کنم، اما منابع آبی محدودی دارم. یک لیوان می گذارم به عنوان منطقه آزاد و قطره قطره در آن لیوان آب می ریزم. وقتی که این لیوان اشباع شود مازادش سطح میز من را خیس می کند. این نگاه روی مناطق آزاد ایران هم بود. اما سوال اینجاست که چرا این لیوان نتوانسته استان گیلان را خیس کند؟
مینایی در ادامه یادآور شد: منطقه آزاد جایی ست که می بایست بر اساس صادرات مجدد نان خودش را درآورد و به دیگران هم نان دهد. صادرات مجدد یعنی اینکه شما محدوده ای را مشخص می کنید و با یک سری ضمانت ها و تشویق های متعدد، سهولت در بروکراسی اداری، که این ها مواد خامی را به آن محدوده بیاورند و پس از فراوری به بیرون صادر کنند. آیا منطقه آزاد انزلی این کار را کرده است؟
او در ادامه گفت: در اهداف منطقه آزاد به شدت روی فرآوری محصولات کشاورزی تاکید شده، آیا منطقه آزاد انزلی در صنعت چای این کار را کرده است؟ آیا منطقه آزاد ما با این مشوق ها توانسته یک کارگاه بسته بندی زعفران یا خاویار ایجاد کند؟ مساله اینجاست که منطقه آزاد دچار انحراف شده و نان خود را از ورودی ماشین، پلاک گذاری، گردشگری، مارینا، ساختمان سازی، تغییر کاربری و صدور پروانه ساختمان در می آورد.