تالاب ناخوش احوال انزلی

تالاب ناخوش احوال انزلی، چشم به راه نسخه درمان دولت تدبیر

انزلی - ایرنا - تالاب ناخوش احوال انزلی امروز با سفر معاون اول رییس جمهوری چشم به راه عیادت دولتمردان تدبیر و امید و نسخه ای برای درمان است.

این تالاب دریاگونه، رنجور از ورود پساب های صنعتی، خانگی، سموم شیمیایی، پسماندها و رسوبات از سال ها پیش در انتظار طبیبانی حاذق، نسخه ای اجرایی و دستانی درمانگر است.

طرح احیای تالاب بین المللی انزلی سال 89 با اعتباری بالغ بر 900 میلیارد ریال برای پنج سال از محل ردیف های خاص معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی به تصویب رسید اما مرحله نخست مطالعاتی احیای تالاب انزلی که در حوزه شناسایی منابع آلاینده و اقدامات برای رفع آن از سال 89 تا 91 انجام شده بود، منتهی به نقشه های فنی و اجرایی نشد.

این طرح شامل شش پروژه عملیاتی از جمله احداث چهار دهانه سد رسوبگیر در دهانه رودخانه های اصلی ورودی تالاب به منظور جلوگیری از ورود حجم عظیم رسوبات به تالاب انزلی و دو پروژه دیگر نیز احیای آبراهه های قدیمی برای برقراری دو باره ارتباط بیولوژیک و اکولوژیک بین بخش های مختلف تالاب و همچنین لایروبی بخشی از پهنه تالاب بود.

مرحله نخست ابلاغ اعتبار طرح احیای تالاب انزلی در سال 89 به مبلغ 72 میلیارد ریال انجام شد و با اختصاص بخشی از این اعتبار، شش پروژه عملیاتی و پنج پروژه مطالعاتی برای ساماندهی و احیای تالاب انزلی در سال 89 آغاز شد. 

سال 90 نیز 81 میلیارد ریال اعتبار از طرف معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری وقت برای اجرای این طرح ابلاغ و جهاد کشاورزی گیلان مجری پروژه های عملیاتی طرح احیای تالاب انزلی و اداره کل محیط زیست گیلان نیز به عنوان دستگاه بهره بردار بر این عملیات اعلام شد.

گرچه در قالب طرح احیای تالاب اعتبارات خوبی مصوب و اقداماتی نظیر نصب تله های رسوبگیر صورت گرفت اما به اذعان کارشناسان کارساز نبوده است.



* مرحله دوم احیای تالاب و تابیده شدن نوری از امید

امضای سند نهایی تفاهم نامه اجرای مرحله دوم پروژه مدیریت اکولوژیک تالاب انزلی در آذرماه گذشته با همکاری آژانس همکاری های بین المللی ژاپن (جایکا) و مراکز علمی و دانشگاهی نور امیدی به این تالاب بیمار تابانده است.

با این حال همگان می دانند که تالاب انزلی با این بیماری مزمن وخیم در بلندمدت تاب نخواهد آورد.

معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص وضعیت کنونی تالاب انزلی گفت: واقعیت این است که وضعیت اصلا خوب نیست و ما زمان و هزینه ها را هدر داده ایم.

«مسعود باقرزاده کریمی» خاطرنشان کرد: خوشبختانه برنامه عملی نجات تالاب را داریم و آن طرح جامع مدیریت حوزه آبریز تالاب انزلی است که جایکا از 1384 تا 1386 تهیه کرده است.

وی تصریح کرد: این طرح شش برنامه عملیاتی دارد که اگر اجرا شود، می توانیم امیدوار باشیم تالاب نجات یافته است.

کریمی این طرح های عملیاتی را شامل ارایه طرح و اجرای مدیریت پسماند، مدیریت پساب، مدیریت رسوب، طرح های آموزشی و ارتقای آگاهی های عمومی و جوامع بهره بردار، اجرای برنامه های بهره برداری خردمندانه و مدیریت اکوتوریسم و اصلاح ساختارهای مدیریتی و ارتقای کیفیت مدیریت بر تالاب انزلی عنوان کرد.

وی ادامه داد: مهم این است که ما سه دسته اعتبارات داریم، اعتبارات جایکا (15 میلیارد تومان برای برنامه پنج ساله)، اعتبارات پروژه ملی که ستاد سازمان محیط زیست مسئول هزینه کرد آن است (10 میلیارد تومان) و دیگری (هفت میلیارد تومان اعتبارات استانی) که استاندار مسئول آن است.

معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: این اعتبارات باید هماهنگ و بر اساس برنامه هزینه شود و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان مسوول حاکمیتی باید نقش هماهنگی را برای انجام یک برنامه منسجم و فراگیر ایفا کند.

کریمی با اشاره به این که یکی از برنامه های احیای تالاب انزلی مدیریت پساب ها است، تکمیل شبکه فاضلاب، ایجاد تصفیه خانه های فاضلاب و کار آموزشی و ارتقای آگاهی مردم در تولید فاضلاب کمتر به ویژه فاضلاب های کشاورزی و صنعتی را ضروری خواند و تاکید کرد: نباید پساب صنعتی وارد رودخانه و آب های زیرزمینی شود.

تالاب انزلی با مساحتی حدود 20 هزار هکتار نقش مهمی در اکوسیستم گیلان و حتی کشور ایفا می کند؛ تالاب کنترل کننده سیل های ویرانگر و تعدیل کننده آب و هوای منطقه و زیستگاه جمعیت زیادی از آبزیان، پرندگان و گیاهان است.

با توجه به اهمیت تالاب انزلی سال 1354 در فهرست تالاب های بین المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسید.

علاوه بر تاثیرات اقلیمی، تالاب انزلی از مراکز مهم جذب گردشگر به گیلان بشمار می رود و معیشت جمعیت قابل توجهی از ساکنان حاشیه تالاب به لحاظ کشاورز، صید و تامین مواد اولیه صنایع دستی به حیات آن گره خورده است.

اکنون نفس تالاب انزلی به شماره افتاده و نیازمند درمانی اورژانسی است؛ مبادا آیندگان از تالاب زیبای انزلی که زمانی از زیباترین مناظر آبی کشور و جهان و مامن ماهیان و پرندگان بشمار می رفت تنها مردابی متعفن را به ارث ببرند.

گزارش: گیتی بابایی